جراحی خال و ضایعات پوستی یکی از رایج ترین روش‌های پزشکی است که به منظور برداشتن خال‌ها، زائده‌های پوستی و توده‌‌های مشکوک یا غیرطبیعی روی پوست انجام می‌شود. این ضایعات ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی، تابش آفتاب، یا عفونت‌‌های ویروسی بروز کنند و در برخی موارد تغییراتی در اندازه، شکل یا رنگ آنها ایجاد شود که نیاز به ارزیابی و درمان دارند. جراحی این ضایعات علاوه بر دلایل زیبایی، گاهی به دلیل پیشگیری از بروز مشکلات جدی تر مانند سرطان پوست انجام می‌شود. انتخاب بهترین روش جراحی و مراقبتهای پس از آن، نقش مهمی در بهبود سریع و جلوگیری از عوارض احتمالی دارد.
انواع ضایعات پوستی
ضایعات پوستی به تغییرات یا ناهنجاری‌های مختلفی در پوست گفته می‌شود که به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند. این ضایعات، خوش خیم (غیرسرطانی) یا بدخیم (سرطانی) هستند و به اشکال و اندازه‌‌های مختلف ظاهر می‌شوند. برخی از انواع رایج ضایعات پوستی عبارتند از:
- خال‌ها
- کک و مک
- زگیلها
- پسوریازیس
- لیکن پلان
- کراتوز سبورئیک
- ملانوما
- کارسینوم سلولهای بازال
- کارسینوم سلولهای سنگفرشی
چه زمانی یک ضایعه پوستی باید برداشته شود؟
برداشتن یک ضایعه پوستی ممکن است به دلایل مختلفی ضروری باشد. در موارد زیر، بهتر است ضایعه پوستی توسط بهترین متخصص پوست و زیبایی بررسی و در صورت نیاز برداشته شود:
- تغییرات در اندازه، شکل یا رنگ: اگر ضایعه پوستی به طور ناگهانی بزرگتر شود، شکل نامنظم پیدا کند یا رنگ آن تغییر کند (مثلاً تیره تر یا ناهموار شود)، این می‌تواند نشانه ای از بدخیمی باشد و باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
- خونریزی یا زخم شدن: اگر ضایعه پوستی به طور مداوم خونریزی می‌کند، زخمی می‌شود یا به‌خوبی ترمیم نمی‌شود، نیاز به ارزیابی توسط پزشک دارد.
- خارش، درد یا حساسیت: اگر ضایعه پوستی باعث خارش شدید، درد یا حساسیت غیر عادی شود، ممکن است نیاز به برداشتن آن وجود داشته باشد.
- وجود سابقه خانوادگی سرطان پوست: افرادی که در خانواده شان سابقه سرطان پوست دارند، باید هرگونه ضایعه مشکوک را جدی بگیرند و به پزشک مراجعه کنند.
- زیبایی و مشکلات ظاهری: برخی افراد ممکن است به دلایل زیبایی بخواهند ضایعه ای را بردارند، به ویژه اگر این ضایعه در نواحی قابل مشاهده ای مانند صورت قرار داشته باشد و باعث کاهش اعتماد به نفس شود.
- محدودیت در عملکرد یا تحریک مداوم: اگر ضایعه پوستی در نواحی قرار داشته باشد که به طور مداوم در معرض تحریک، اصطکاک یا فشار قرار دارد (مثلاً زیر کمربند یا کفش)، ممکن است برداشتن آن توصیه شود.
روش‌های درمان ضایعه پوستی
درمان ضایعات پوستی به نوع ضایعه، محل قرارگیری آن و وضعیت کلی سلامت بیمار بستگی دارد. روش‌های مختلفی برای درمان ضایعات پوستی وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از:
جراحی: در این روش، ضایعه به طور کامل با استفاده از چاقوی جراحی برداشته می‌شود. این روش معمولاً برای ضایعات بزرگ تر یا ضایعاتی که مشکوک به بد خیمی هستند استفاده می‌شود. پس از برداشتن ضایعه، محل زخم بخیه زده می‌شود و نمونه برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه فرستاده می‌شود.
کرایوتراپی (سرمادرمانی): در این روش، ضایعه پوستی با استفاده از نیتروژن مایع منجمد و سپس تخریب می‌شود. کرایوتراپی بیشتر برای ضایعات کوچک، زگیلها و کراتوزهای سبورئیک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
لیزر درمانی: در این روش، از اشعه لیزر برای حذف ضایعات پوستی استفاده می‌شود. لیزر درمانی معمولاً برای ضایعات سطحی مانند خال‌های رنگی، کک و مک و رگ‌های خونی گشاد شده استفاده می‌شود. این روش باعث آسیب حداقلی به بافت‌های اطراف می‌شود و دوره بهبودی کوتاه تری دارد.
الکتروسرجری (برش با الکتریسیته): در این روش، از جریان الکتریکی برای بریدن و برداشتن ضایعه پوستی یا متوقف کردن خونریزی استفاده می‌شود. این روش برای ضایعات کوچک یا سطحی مناسب است.
درم ابریژن (تراشیدن پوست): این روش شامل تراشیدن یا ساییدن لایه بالایی پوست با استفاده از ابزار خاص است و معمولاً برای درمان ضایعات سطحی، جای زخم‌‌ها و چین و چروک‌های پوستی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
درمان موضعی: برخی ضایعات پوستی می‌توانند با کرم‌‌ها، ژل‌ها یا محلول‌های دارویی که حاوی ترکیباتی مانند سالیسیلیک اسید، رتینوئیدها یا عوامل ضد سرطانی هستند، درمان شوند. این روش‌ها بیشتر برای ضایعات سطحی و غیرسرطانی مناسب هستند.
مراقبتهای بعد از برداشت ضایعات پوستی با روش جراحی
مراقبتهای مناسب پس از برداشت ضایعات پوستی با روش جراحی برای بهبودی سریع و جلوگیری از عوارض ضروری است. در اینجا به برخی از نکات کلیدی مراقبتی پس از جراحی اشاره می‌شود:
- تا زمانی که پزشک توصیه کند، زخم را با پانسمان تمیز و خشک بپوشانید.
- پانسمان را طبق دستور پزشک تغییر دهید و هرگونه خونریزی یا عفونت را به پزشک گزارش دهید.
- تا زمانی که پزشک اجازه نداده است، از خیس کردن زخم (مثلاً در حمام یا استخر) خودداری کنید.
- در صورت تجویز پزشک، از داروهای مسکن برای کنترل درد استفاده کنید.
- برای کاهش تورم، می‌توانید از کیسه یخ (به‌طور غیرمستقیم) روی ناحیه جراحی استفاده کنید.
- از فعالیت‌های شدید و ورزش‌های سنگین که ممکن است به زخم آسیب برسانند، خودداری کنید.
- از دست زدن به زخم و نواحی اطراف آن بدون شست‌وشوی مناسب خودداری کنید.
- در صورتی که ناحیه جراحی در معرض آفتاب قرار گیرد، از کرم‌های ضد آفتاب و لباس محافظ استفاده کنید تا از تغییر رنگ یا آسیب به زخم جلوگیری شود.
بهترین دکتر جراحی خال و ضایعات پوستی
انتخاب بهترین دکتر برای برداشتن خال و ضایعات پوستی می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت درمان و نتایج نهایی داشته باشد. پزشک باید دارای تخصص در زمینه پوست و زیبایی باشد. دکتر زهرا قدسی، جراح و متخصص پوست و مو، با سال‌ها تجربه و دانش به‌روز، یکی از پزشکان برتر در این زمینه هستند و با بهره‌گیری از جدیدترین تکنیک‌های جراحی و تجهیزات پیشرفته، انواع خال و ضایعات پوستی را با نتایجی مطلوب و رضایت‌بخش درمان می‌کنند.
جمع بندی جراحی خال و ضایعات پوستی
برداشت ضایعات پوستی با روش جراحی یکی از راه‌‌های مؤثر برای مدیریت و درمان مشکلات پوستی است. رعایت مراقبتهای مناسب پس از جراحی نقش کلیدی در بهبود سریع و جلوگیری از عوارض احتمالی دارد. از این رو، پیروی از توصیه‌های پزشک و توجه به مراقبتهای پس از عمل، برای دستیابی به نتایج مطلوب و حفظ سلامت پوست ضروری است. همچنین، هرگونه تغییر در وضعیت زخم، علائم غیرعادی یا نگرانی‌های دیگر باید به سرعت به پزشک گزارش شود. به یاد داشته باشید که پیشگیری و توجه به وضعیت پوست و مراجعه به پزشک به طور منظم، می‌تواند به شما کمک کند تا از مشکلات پوستی جلوگیری کرده و سلامت خود را حفظ کنید.